अभ्यास कसा करायचा ? ह्याचं उत्तर आता सगळ्याच विद्यार्थ्यांकडे असतंच पण

अभ्यास करताना कोणत्या चुका टाळल्या तर आपण केलेला अभ्यास आपल्या जास्त ल

क्षात राहील आणि आपण काय नेमकी चूक करतोय आणि ती नाही केली तर काय होईल

हे सगळं जाणून घेण्यासाठी हा blog नक्की वाचा. 

१. वेळापत्रक नसणे. | Not having a Timetable. 

अभ्यासासाठी स्वतःच वेळापत्रक असणं हे हुशार आणि

 चांगल्या विद्यार्थ्यांचं गुणधर्म आहे . एक वेळापत्रक तुम्हाला 

संघटित होण्यास मदत करेल. बर्‍याच विद्यार्थ्यांना एका विशिष्ट 

विषयाबद्दल आत्मीयता असते आणि त्यामुळे ते फक्त याच विषयांचा 

अभ्यास करतात परिणामी त्यांना इतर विषयांमध्ये कमी गुण मिळतात . 

म्हणूनच जर तुमच्याकडे proper वेळापत्रक असेल तर तूम्हाला 

कोणता विषय किती वेळ आणि कधी करायचा हे समजेल . 

हे तुम्हाला सर्व विषयांमध्ये संतुलन राखण्यास मदत करेल. 

२. अभ्यास करताना social media वापरणे . 

Using social media while studying. 

सोशल मीडिया app scroll करताना अभ्यासावर 

लक्ष केंद्रित करणे शक्य नाही . अहो जर तुम्ही अभ्यास करताना 

तुमच्या मोबाईल मधल्या notifications चालू ठेवल्या तर तुम्ही 

कधीही तुमच्या अभ्यासावर पूर्ण लक्ष केंद्रित करू शकणार नाही. 

Notifications चा आवाज तुम्हाला नेहमी विचलित करेल कारण तुम्ही 

नेहमी विचार कराल अरे मला कोणी मेसेज केला? संदेश काय असावा?

आणि कदाचित सूचना मिळाल्यानंतर तुम्ही तुमचा फोन तपासाल. 

यामुळे तुमचा प्रवाह खंडित होईल आणि त्यामुळे तुम्ही तुमच्या 

अभ्यासावर पूर्णपणे लक्ष केंद्रित करू शकणार नाही. त्यामुळे 

यावर उत्तम उपाय म्हणजे तुमचा फोन वेगळ्या खोलीत ठेवा किंवा  

notifications बंद करा.

अभ्यास करताना ह्या चुका टाळा | Avoid Bad Study Habits | Mistakes to Avoid While Studying #studytips.

३ . कमी वेळेत मोठ्या प्रमाणात माहिती लक्षात ठेवण्याचा सराव | Cramming 

जर तुम्ही मनापासून सर्वकाही करत असाल आणि

 तुमच्या मेंदूत बरीच माहिती भरण्याचा प्रयत्न करता, तर ही वाईट गोष्ट 

आहे आणि तुम्ही अभ्यास करत असताना हे करणे टाळले पाहिजे. 

त्यामुळे संकल्पना समजून घेण्याचा प्रयत्न करा, जर तुम्हाला ती नीट 

समजली असेल तर तुम्हाला आवश्यक असेल तेव्हा संकल्पना आठवणे सोपे जाईल.

४. रिकाम्या पोटी अभ्यास करणे . | Studying Empty stomatch . 

काही विद्यार्थी रिकाम्या पोटीच अभ्यासाला बसतात आणि 

त्याचा आरोग्यावर तर परिणाम होतोच पण अभ्यासावर सुद्धा लक्ष 

केंद्रित नाही होत .  तुम्ही रिकाम्या पोटी पूर्ण एकाग्रतेने अभ्यास करू 

शकणार नाही कारण पोषक तत्वांचा अभाव तुम्हाला लक्ष केंद्रित 

करू देत नाही आणि यामुळे मेंदूची कार्यक्षमता कमी होऊ शकते. 

जर तुमच्या मेंदूला पुरेसा रक्तपुरवठा होत नसेल, तर तुम्हाला 

अधिक मेहनत करावी लागेल आणि अभ्यास करताना तुमचा वेगही 

कमी करावा लागेल.

त्यामुळे अभ्यासाला बसण्यापूर्वी नेहमी पौष्टिक आहार घ्या.

५. एकावेळी अनेक कामे करणे . | Multitasking . 

जर तुम्ही अभ्यास करताना इतर वेगळी कामे केली तर 

तुम्ही करू शकणार्‍या सर्वात वाईट गोष्टींपैकी एक आहे. 

कारण जेव्हा तुम्ही इतर कामे करता तेव्हा तुमची अभ्यासावरील 

एकाग्रता कमी होते. संशोधनानुसार हे सिद्ध झाले आहे की इतर 

कामे केल्यामुळे एकाग्रता कमी होते . त्यामुळे तुम्ही अभ्यास

करत असताना फक्त अभ्यासावर पूर्ण लक्ष केंद्रित करा बाकी काही नाही.

अभ्यास करताना ह्या चुका टाळा | Avoid Bad Study Habits | Mistakes to Avoid While Studying #studytips.

६ . Revision आणि सर्व न करणे .  | Not Revising & Practicing. 

 हि अशी चूक जी सर्वच विद्यार्थी नेहमी करतात . 

आधी सगळं अभ्यास करायचा आणि केलेला अभ्यास आहे 

तसाच ठेवून दुसरा अभ्यास करायला घ्यायचा . म्हणजेच

 revision न करणे . त्यामुळे आधी काय केळायचेदेखील 

लक्षात राहत नाही . आणि गणित सारखे विषय असतील तर 

त्यात रोज सराव हा केलाच पाहिजे . म्हणून दार २-३ दिवसांनी

 revision करणे आणि सर्व करणे महत्त्वाचे आहे . 

७. महत्त्वाच्या मुद्द्यांना अधोरेखित न करणे . | Not Highlighting . 

तुम्ही अभ्यास करत असताना महत्त्वाच्या संकल्पना 

नेहमी highlight करा. हे तुमच्या परीक्षेदरम्यान तुम्हाला सर्वात 

जास्त मदत करेल, जेव्हा तुम्ही तुमच्या परीक्षांसाठी उजळणी 

सुरू करता तेव्हा हे हायलाइट केलेले मुद्दे तुम्हाला या महत्त्वपूर्ण 

काळात सर्वात जास्त मदत करतील. त्यामुळे जेव्हा तुम्ही 

अभ्यासाला बसाल तेव्हा तुमच्यासोबत हायलाइटर ठेवायला 

विसरू नका. जर तुमच्याकडे नसेल तर 

तुम्ही पेन किंवा पेन्सिलने highlight करण्याचा विचार करू शकता.

८. अभ्यास करताना योग्य स्थितीत न बसणे.

Not sitting in proper posture while studying-

काही विद्यार्थी अभ्यास करताना नीट बसत नाहीत 

यामुळे पाठदुखी, पाठीचा कणा बिघडणे, सांधे झीज होणे, 

गोलाकार खांदे यासारख्या असंख्य समस्या तुम्हांला होऊ शकतात . 

म्हणूनच  तुम्ही नेहमी योग्य मुद्रेत बसला आहात याची खात्री करा. 

बरेच विद्यार्थी त्यांच्या पलंगावर आरामात झोपून अभ्यास करतात, 

परंतु तुम्ही ही सवय टाळली पाहिजे कारण विद्यार्थ्यांना 

आळशी वाटू शकते आणि त्यांच्या पलंगावर झोपू शकतात 

परिणामी ते कमी उत्पादनक्षम होऊ शकतात.

अभ्यास करताना ह्या चुका टाळा | Avoid Bad Study Habits | Mistakes to Avoid While Studying #studytips.

९. पुरेशा प्रकाशात अभ्यास न करणे | Not Studying Adequet light. 

तुम्ही अभ्यास करताय त्या जागेमध्ये योग्य लाईट 

असणं गरजेचं आहे कारण मेंदूच्या लक्ष केंद्रित करण्याच्या

 क्षमतेमध्ये सगळ्यात महत्त्वाचा घटक प्रकाश म्हणजेच लाईट आहे . 

वॆज्ञानिकांनी हे सिद्ध केलंय कि , जितकी कमी लाईट तितकं 

कमी अभ्यासात लक्ष .. आणि केलेला अभ्यास लक्षात ठेवणं 

कठीण म्हणूनच चांगली लाईट , सूर्यप्रकाश ह्यात केलेल्या 

अभ्यासामुळे जास्त थकवा जाणवत नाही .

 मंद प्रकाशात कधीही अभ्यास करू नका कारण एका 

अभ्यासानुसार यामुळे मेंदूची रचना बदलू शकते आणि 

लक्षात ठेवण्याची आणि शिकण्याची क्षमता दुखावते.

त्यामुळे अभ्यास करण्यासाठी नेहमी एक चांगली खोली ठेवा 

कारण तुम्ही तुमच्या अभ्यासावर जास्त काळ लक्ष केंद्रित करू शकता.

१०. शिक्षकांना शंका विचारण्यास संकोच वाटणे. 

 Hesitating to ask doubts to teachers. 

ही शंका मी शिक्षकांना विचारली तर इतर माझ्याबद्दल 

काय विचार करतील? ही एक अगदीच साधी शंका असेल तर?

 ही शंका मी विचारली आणि सगळे माझ्यावर हसायला लागले तर?

 जर तुमच्या मनात असे अनेक प्रश्न येत असतील तर 

तुम्ही खूप मोठी चूक करत आहात. तुमच्या शंकांचे निरसन 

करणे ही नेहमीच शहाणपणाची गोष्ट असेल हे लक्षात ठेवा . 

त्यावर इतरांची प्रतिक्रिया कशी असेल याचा विचार करू नका, 

फक्त तुमच्या शंका दूर करा. तरीही तुम्हाला ते पटत नसेल, 

तर तुमच्या शिक्षकांना वैयक्तिकरित्या भेटा आणि मग तुमच्या शंका दूर करा. 

अभ्यास करताना ह्या चुका टाळा | Avoid Bad Study Habits | Mistakes to Avoid While Studying #studytips.

११ .अभ्यासादरम्यान छोटा  ब्रेक न घेणे. 

Not taking short breaks during studies. 

तुमच्या अभ्यासादरम्यान नेहमी लहान ब्रेक घ्या. 

अनेक विद्यार्थी तासनतास बसून अभ्यास करतात आणि 

स्वत:ला अभ्यास करण्यास भाग पाडतात. यामुळे अभ्यासात

 कमी लक्ष केंद्रित होईल. त्यामुळे काही मिनिटांचा ब्रेक घेणे. 

१२. नीट झोप न घेता अभ्यास करणे. 

Studying without taking proper sleep. 

अभ्यास करतोय म्हणजेच झोपायचंच नाही असं करू नका . 

तुमच्या शरीराला पुरेशी झोप मिळाली पाहिजे .तुम्हाला ७ ते ८

 तासांची गुणवत्तापूर्ण झोप आवश्यक आहे. म्हणजेच  सकाळी 

उठल्यावर तुम्हाला प्रसन्न वाटेल आणि तुम्ही रात्री  जे काही वाचलंय

 ते तुमच्या पेपरच्या वेळी लक्षात राहील . 

ह्या अशा चुका ज्या तुम्ही शिकत असताना टाळाव्यात. 

धन्यवाद! 

Also Read: बोर्डाच्या पेपरचा अभ्यास लक्षात ठेवण्याच्या Techniques | How to Remember Everything You Study for Board Exam  – मराठी BlogWali (marathiblogwali.in)

Also Read: 10 Common Study Mistakes and How to Fix Them | Uniquely Mickie