Bommai Kolu in Tamil Nadu Navaratri

भक्ती आणि कलेच्या बाबतीत, तामिळनाडू अद्वितीय आहे आणि हे सर्व त्याच्या नवरात्रउत्सवात प्रतिबिंबित होते. भक्ती आणि कलेचा उत्तम मिलाफ असलेला कोलू/गोलू पाहण्यासाठी नवरात्रीच्या हंगामात तामिळ घराला भेट द्यायला कुणाला आवडणार नाही! नऊ दिवसांचा नवरात्रोत्सव संपूर्ण भारतात मोठ्या प्रमाणात साजरा केला जातो परंतु तामिळनाडूमध्ये त्याचे एक अतिरिक्त आकर्षण आणि सौंदर्यआहे. दुर्गा, सरस्वती आणि लक्ष्मी या तिन्ही देवींच्या स्वागतासाठी राज्यातील लोक आपली घरे सजवतात. हा सण आश्विन महिन्यात (सप्टेंबर -ऑक्टोबर) येणाऱ्या देवी पक्षापासून सुरू होतो आणि विजयादशमीला संपतो. भाविक देवी-देवतांच्या मूर्ती आणि खेळणी बनवतात. हे गोलू/कोलू नावाच्या उंच व्यासपीठावर किंवा व्यासपीठावर ठेवले जातात, जे लहान पायऱ्यांच्या स्वरूपात डिझाइन केलेले असतात.आणि घरोघरी आणि देवळात ठेवले.

थोडक्यात, गोलस विचित्र संख्येने (सहसा 9) व्यवस्थित केले जातात आणि ते विष्णूच्या दहा अवतारांवर किंवा रामायण किंवा महाभारतासारख्या महाकाव्यांवर आधारित आहे. देवी- देवतांच्या, ऋषीमुनींच्या बाहुल्या आणि मानवी मूर्ती स्तरांवर ठेवल्या जातात. शेजारचे लोक एकमेकांच्या घरी जाऊन गोलू पाहतात आणि दुर्गावर भक्तीगीते गातात. पाहुण्यांना भेटवस्तू आणि नाश्ता देण्यात येणार आहे. 

या भेटवस्तूंमध्ये नारळ, सुपारी, ताजी फुले आणि हळद (हळद)-कुंकू यांचा समावेश आहे. जर तुम्ही विवाहित असाल तर तुम्हाला दागिने, बांगड्या आणि बिंदी दिली जाईल. स्नॅक्स प्रामुख्याने डाळींचा वापर करून बनवले जातात. घरोघरी दिवे प्रज्वलित केले जातील आणि घराच्या प्रवेशद्वारावर कोलम किंवा रांगोळी काढली जाईल. तामिळी लोक देखील मंदिरे, राजवाडे आणि सामुदायिक केंद्रांमध्ये मोहिनीअट्टम आणि भरतनाट्यम सादर करून या दिवसाची सुरुवात करतात. सरस्वती पूजा नवव्या दिवशी आहे जेव्हा पुस्तके आणि वाद्य यासारख्या ज्ञानाची चिन्हे कोलूच्या अग्रभागी ठेवली जातात आणि त्यांची पूजा केली जाते. नवरात्रोत्सवाच्या शेवटच्या दिवशी विजयादशमीला कोलुच्या मूर्तीची प्रतिष्ठापना केली जाते. 

मदुराई मीनाक्षी अम्मान मंदिर, कुलशेखरपट्टिनम मधील मुथारामन मंदिर, कांची कामाक्षी अम्मान मंदिर, वरैयुर वेक्कली अम्मान मंदिर आणि समयापुरम मरियममन मंदिर ही तामिळनाडूतील काही प्रसिद्ध मंदिरे आहेत ज्यांना विशेषत: नवरात्रीच्या भव्य उत्सवासाठी भेट दिली जाते. कुलशेखरपट्टिनम येथील मुथारामन मंदिरातील भाविक देवी काली, राजे, भिकारी, वानर आणि देवीची विविध रूपे अशा विविध रूपात वेशभूषा करतात.

Bommai Kolu in Tamil Nadu Navaratri

तामिळी लोक देखील मंदिरे, राजवाडे आणि सामुदायिक केंद्रांमध्ये मोहिनीअट्टम आणि भरतनाट्यम सादर करून या दिवसाची सुरुवात करतात. सरस्वती पूजा नवव्या दिवशी आहे जेव्हा पुस्तके आणि वाद्य यासारख्या ज्ञानाची चिन्हे कोलूच्या अग्रभागी ठेवली जातात आणि त्यांची पूजा केली जाते.  नवरात्रोत्सवाच्या शेवटच्या दिवशी विजयादशमीला कोलुच्या मूर्तीची प्रतिष्ठापना केली जाते. मदुराई मीनाक्षी अम्मान मंदिर, कुलशेखरपट्टिनम मधील मुथारामन मंदिर, कांची कामाक्षी अम्मान मंदिर, वरैयुर वेक्कली अम्मान ते

बोम्मा गोलू किंवा बोम्मई कोलू हा तामिळनाडूतील नवरात्रउत्सवाचा सर्वात सुंदर पैलू आहे. बोम्मा म्हणजे बाहुली. बोम्मा गोलू हे यासाठी बनवलेल्या लाकडी पायऱ्यांवरील बाहुल्या आणि मूर्तींचे प्रदर्शन आहे. खरे तर विविध देवी-देवतांचे प्रतिनिधित्व करणाऱ्या बाहुल्यांचे हे प्रदर्शन म्हणजे कर्नाटक, तामिळनाडू आणि आंध्र प्रदेशातील नवरात्रोत्सवाचा रूढ पैलू आहे.

अनुष्ठान:

नवरात्रीच्या पहिल्या दिवशी सर्वप्रथम गणपतीची पूजा केली जाते. त्यानंतर कुटुंबातील वृद्ध पुरुष किंवा महिला सदस्य कळसा वाहनम् नावाचा विधी करतात. लक्ष्मी, सरस्वती आणि पार्वती (दुर्गा) या देवींना घरात आमंत्रित करण्यासाठी हे केले जाते. या विधीनंतर ३, ५, ७, ९ किंवा ११ (सर्व विषम संख्या) लाकडी फलकांचा वापर करून गोलू बांधला जातो. मुळात हा अनेक स्तरांचा रॅक आहे.  गोलू/कोलू तयार झाल्यावर तो कापडाच्या तुकड्याने झाकला जातो. त्यानंतर बाहुल्या, खेळणी आणि मूर्तींनी सजवले जाते.

वरच्या पायऱ्यांवर सामान्यत: देवतांचे प्रतिनिधित्व करणाऱ्या मोठ्या मूर्ती आणि बाहुल्या प्रदर्शित केल्या जातात. गोलूवर ज्या बाहुल्या दाखवल्या जातात, त्या देवांच्या असण्याची गरज नसते. खरं तर एखादी मुलगी ज्या बाहुलीसोबत खेळली असती ती दाखवली जाऊ शकते. देवी-देवतांच्या मूर्तींच्या खाली संत किंवा वीरांचे प्रतिनिधित्व करणाऱ्या बाहुल्या प्रदर्शित करता येतील. 

त्याखाली विवाह, मुले, संगीत किंवा मंदिरे यासारख्या सांसारिक संस्था आणि उपक्रमांचे प्रतिनिधित्व करणार् या बाहुल्या प्रदर्शित केल्या जाऊ शकतात. व्यापाऱ्यांचे प्रतिनिधित्व सहसा बाहुल्यांच्या चेट्टीयार संचाद्वारे केले जाते. चेट्टीयार हा तामिळनाडूतील पारंपारिक व्यापारी समुदाय आहे.

अशाप्रकारे बोम्मई कोलू तामिळनाडू मध्ये मोठ्या आनंदाने साजरा केला जातो.

Also Read: राजस्थानमधील माता का जागरण । नवरात्री उत्सव | Rajasthan: Mata Ka Jagran Navratri – मराठी BlogWali (marathiblogwali.in)

कर्नाटकातील म्हैसूर दसरा – नादहब्बा । Mysore Dasara of Karnataka Nada Habba – मराठी BlogWali (marathiblogwali.in)

Also Read: Know all about Navratri tradition of Golu celebrated by South Indians (indianexpress.com)